Thứ Hai, 26 tháng 12, 2016

Nhìn lại tầm ảnh hưởng, sức lan tỏa của Facebook trong năm 2016 |

Facebook đã có một năm bận bịu trong năm 2016. Họ đã trình bày chatbot trong Áp dụng Messenger, xác định lại Instagram như một kẻ thù cạnh tranh của Snapchat, và góp phần bình thường thực tại ảo với kính VR Oculus.


Ảnh minh họa. (Nguồn: Reuters)

Nhưng khi đầy đủ những vấn đề này đang diễn ra, Facebook cũng đã biến thành một trong những công ti truyền thông mạnh nhất hành tinh. Trong khi hơn 1 tỷ người mua tới trang web này để xem thông tin, tầm ảnh hưởng của nó đối với nhân loại là không thể phủ kiếm được. Với đoạn ghi hình trực tiếp, cuộc bầu cử tổng thống và bê bối tin tức giả mạo sau đó, tác động của Facebook đã trở thành rõ ràng hơn bao giờ hết trong năm 2016.

Mặc dù công bố sau Periscope và Meerkat hẳn 1 năm, song Facebook Live hiện đang là tiếng tăm nổi trội nhất trong số các dịch vụ đoạn ghi hình điện thoại trực tiếp. Một phần nguyên do cho thành công của nó là tăm tiếng uy tín của Facebook, nhưng nhiều phần cũng là do tổ chức kinh doanh này đã thúc đẩy Facebook Live một cách thức rất hăng hái.

Ngay trong khoảng đầu, người mua đã có thể phát sóng và xem các video trực tiếp ngay trên ứng dụng chính mà không cần chuyển vận thêm phần mềm bổ sung. Hơn nữa, Facebook cũng đã không ngại trả tiền cho các kênh tin tức và các công ti truyền thông dùng dịch vụ đoạn ghi hình trực tiếp của mình. Yếu tố này đã mang lại đa dạng trọng lượng hơn cho phục vụ của họ, cũng như đem đến cơ hội quảng bá lớn. Vài tháng sau, Facebook dành cho Live phần tìm hiểu riêng trong ứng dụng, qua đó tăng mạnh hơn nữa sự tầm thường của nó.

Trong khoảng đó trở đi, các đoạn video trên Facebook Live đã được lan truyền mạnh bạo. Candace Payne đã phát đi một đoạn đoạn ghi hình quay cảnh cô đeo một chiếc mặt nạ Chewbacca - một đoạn video cực kỳ tầm thường - và chỉ trong một thời điểm ngắn, clip này đã có hơn 140 triệu lượt xem. Sự kiện khiến CEO Facebook Mark Zuckerberg đã mời cô đến văn phòng của công ti và cô cũng đã hình thành trên nhiều chương trình như "Good Morning America" và "The Late Late Show with James Corden."

Video dế yêu trực tiếp đã một lần nữa lên trang nhất sau đó vài bốn tuần khi các đảng viên đảng Dân chủ Mỹ sử dụng Facebook Live cũng như Periscope để phát trực tiếp cuộc biểu tình ngồi của họ. Việc này đã cho thấy rằng video trực tiếp không cố định phải là về những quả dưa hấu nổ tung hay mặt nạ Chewbacca. Nó cũng có thể là một cách thức để phát sóng các sự kiện thông tin thay cho những kênh truyền thống.

Thật không may là video trực tiếp cũng xuất hiện tối của nó. Chí ít vài vụ cảnh sát nổ súng đã được đánh dấu trên Facebook Live: một ở Chicago, xảy ra với Antonio Perkins, và một video khác ở Falcon Heights, Minnesota, xảy ra với Philando Castile.

Đoạn ghi hình thứ nhị đã hối hả bị xóa đi sau đó do một "trục trặc", theo thông tin từ Facebook, tất nhiên đã sớm được đăng lại, tất nhiên đó là cảnh báo bạo lực. Facebook Live cũng đã được dùng để phát sóng cảnh giết hại một vài sĩ quan cảnh sát Dallas trong một cuộc biểu tình trước những vụ nổ súng nói trên.

Dù xấu hay tốt, rõ ràng Facebook Live là một công cụ bổ sung trong việc phát tin tức. Thật vậy, Facebook thậm chí đã hợp tác với ABC để đưa tin trực tiếp đại hội toàn quốc của cả đảng Dân chủ lẫn đảng Cộng hòa Mỹ, để người dùng có thể biết yếu tố gì đang diễn ra mà không cần bật TV lên.

Facebook thậm chí còn xem xét việc phát sóng các chương trình có kịch bản và các cuộc đấu sport trên nền móng này. Đây là những bằng chứng cho thấy công ty này có động lực truyền thông mạnh bạo hơn ta tưởng.

Phần lớn những vấn đề này ăn khớp với vai trò ngày càng ngày càng tăng của Facebook trong việc bình thường tin tức. Dù rằng Zuckerberg tiếp tục phủ nhận điều đó, song Facebook có hồ hết các dấu hiệu của một công ty truyền thông.

Đương nhiên, trang web này không sản xuất bất kỳ nội dung nào, song hàng triệu người dùng lại dùng nó hàng ngày để lấy thông tin. Một nghiên cứu của Pew Research được thông báo trong năm nay đã cho thấy rằng khoảng 44% người Mỹ bây giờ coi Facebook như nguồn thông tin chính của họ.

Với việc phổ biến công ty truyền thông đã hợp tác với tổ chức kinh doanh này để đóng chai ra các "bài viết tức thì" - những câu chuyện được lưu trữ trên máy chủ của Facebook thay vì máy chủ của họ - rõ ràng công ty này chí ít đã nhận thức được vai trò của bản thân mình như một trọng tâm thông tin.

Còn về chứng cớ rằng Facebook thực thụ là một "trọng tài" truyền thông, hãy lưu ý thời điểm thuật toán của nó tự động kiểm chuẩn y bức ảnh "em bé bỏng napal" mang tính biểu tượng vì nguyên nhân có nội dung khỏa thân. Sau khi trông thấy tầm quan trọng của bức ảnh, công ti đã cho đăng lại và giải thích rằng các thuật toán khó khăn phân biệt được giữa khiêu dâm trẻ con và một bức chụp có ý nghĩa về lịch sử và văn hóa.

Tổ chức kinh doanh này cũng phải đương đầu với yếu tố tương tự đối với đoạn ghi hình trực tiếp: Khi nào bạo lực là được chuẩn y? Đây là những nghi vấn mà các công ty kĩ nghệ truyền thống không phải trả lời, nhưng các công ty truyền thông thì có.

Trong khi, tham gia đầu năm nay ta cũng đã nhân thức rằng Facebook đã sử dụng một hàng ngũ chỉnh sửa viên để điều hành danh sách các chủ đề đang được đon đả mà bạn có thể trông thấy ở phía bên phải Bảng tin của bạn. Rõ ràng vấn đề này liệt kê một chừng mực ra quyết định mang tính biên tập, bất chấp những lời phản chưng của Facebook. Cũng đã có những nhà phê bình nói rằng lực lượng chỉnh sửa viên này đang trấn áp thông tin bảo thủ để ủng hộ cánh tả.

Sau đó, vào tháng 8, Facebook đã giải thể cạn kiệt lực lượng này, để cho các chủ đề được ân cần được chọn lựa dựa trên các thuật toán. Yếu tố rủi ro là chỉ vài ngày sau, thuật toán đã đưa một thông tin mạo về Megyn Kelly lên hàng đầu. Mấy bốn tuần tiếp theo, một câu chuyện mang màu sắc thuyết thủ đoạn về vụ khủng bố 11/9 cũng đã hình thành ở mục chủ đề được mến mộ.

Vì thuật toán của Facebook thường ưu tiên cho những câu chuyện có đông người vồ cập - những câu chuyện được rộng rãi like (thích) và các cú nhấp chuột từ bạn đọc​ sẽ nổi lên trên - các bài viết với tiêu đề giật gân, thậm chí là thông tin giả, sẽ luôn trở lên nổi bật. Bất chấp các cố gắng của Facebook nhằm hạn giễu cợt các câu chuyện như vậy, chúng vẫn tiếp tục hiện ra.

Tin tức giả sẽ tiếp tục làm tổn hại đến danh tiếng của Facebook trong đa phần năm nay, khác biệt là sau khi có tin đồn thông tin giả xuất hiện trên mạng xã hội này đã có tác động lên kết quả của cuộc bầu cử Mỹ. Facebook đã đề xuất tuyên bố mạng phố hội này đang nỗ lực chấp hành các biện pháp xóa bỏ thông tin giả, chẳng hạn như cắt đứt lăng xê với các trang có thông tin giả, khiến cho các trang này dễ phát hiện hơn và cho những người rà soát độc lập tham gia cuộc.

Khi ngày một có phổ quát người sắm đến Facebook như một nguồn thông tin, đã đến lúc tổ chức kinh doanh cần đảm nhận vai trò như một tên tuổi truyền thông nghiêm trang hơn. Hiện giờ Facebook phần nhiều phụ thuộc trí tuệ nhân tạo và các thuật toán để lọc nội dung. Nhưng nay thì tình hình đã rõ, rằng mạng phường hội này vẫn cần đến sự can thiệp của loài người, để đánh giá vấn đề gì thật, nhân tố gì giả.

Do tin tức giả có nguy cơ tạo tác động bị động to con, Facebook cần nhận nghĩa vụ như một trọng tài truyền thông một bí quyết trang nghiêm hơn rộng rãi.


Theo MY NGUYỄN (VIETNAM+)


Xem tại: tin thời sự

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét