Những ngày đầu năm mới, chúng tôi có dịp đến thăm xóm Gò (thị trấn Phong Phú, quận Bình Chánh, TP. HCM) tham gia ngày cuối năm, chứng kiến cảnh nao nức đón Tết của anh em trẻ nơi "ốc đảo" mà cảm thấy nao lòng.
Trẻ em quây quần cùng mái ấm bên nồi giết kho
Dọc theo đoạn đường mòn sâu tun hút, chỉ toàn vẹn cho một xe máy dẫn cửa ngõ xóm "ốc đảo". Khuông cảnh ngày Tết nơi đây không khác gì ngày thông thường, vẫn đơn độc, vắng vẻ vì cây trồng mọc chen chúc bên sông nước. Bí quyết vài trăm mét mới lấp ló một ngôi nhà tranh sinh ra. Đứng nép mình trước cửa nhà là những đứa trẻ thơ với ánh mắt bi thảm nhìn ra bên ngoài mỗi khi có tiếng xe máy chạy ngang qua.
Cây cầu độc nhất bắc qua xóm Gò để trẻ thơ nơi đây có thể đến trường được thuận tiện hơn.
Đang đứng trước nhà cùng bà ngoại, bé Su (tên thường gọi, 5 tuổi) trong bộ áo quần mới nói vọng ra: "Có khách tới nhà chơi kìa ngoại, các chú tới chúc Tết hả ngoại?". Câu nói hồn nhiên của đứa trẻ làm bà Nai lưng Thị Hôn (57 tuổi, bà ngoại bé bỏng Su, xóm Gò) cười và thoa đầu cháu. Chúng tôi cũng cười theo vì có ai cũng nắm bắt được niềm phấn chấn một cái Tết giàu có và hạnh phúc bên mái ấm của tí hon Su.
Bà Hôn san sớt: "Cháu phấn chấn lắm, ngày nào cũng nhắc Tết. Hỏi cháu sao lại mong Tết thế? Cháu bảo: "Tết được cha mẹ thiên lí, được ăn ngon, mặc đẹp nên lúc nào con cũng mong đến Tết thật nhanh". Lúc đó tôi chỉ cười và thầm mong năm nay cả nhà đón Tết được phong túc hơn".
Theo bà Hôn, cuộc sống ở khu vực này quá riêng biệt với bên ngoài nên gian khổ trăm bề. Vòng vèo năm phụ thuộc tham gia ruộng bồn bồn cũng chỉ đủ trang trải hàng ngày. Con rể và con gái bà Hôn phải ra phố làm cho phụ hồ để kiếm tiền nuôi con ăn học. Một bản thân bà ở nhà chăm sóc cháu, đưa cháu ngoại đi học rồi về nhà chứ không thể đi đâu được.
Những ngôi nhà tranh nơi "ốc đảo" thấp thoáng sau những ruộng bồn bồn.
Ngôi nhà của bà Hôn được xây trợ thì bợ nơi "ốc đảo".
Bà Hôn cho nhân thức, vùng đất này cây trồng xum xuê nên cũng chẳng dám cho cháu ngoại đi chơi đâu xa, chỉ vòng vèo quanh quẩn ở nhà. Khoảng một vài 04 tuần khi thân phụ mẹ đi làm về thăm nhà mới đưa gầy ra các con phố lộ chơi.
Hỏi thăm hai bà cháu mấy ngày qua đã chuẩn bị Tết thế nào? Bà Hôn nở thú vui hiền lành: "Chỉ ra chợ tìm ít thịt về kho và làm con gà ở nhà nuôi là đủ cho 3 ngày Tết rồi. Ở đây mà, ít người nào ra vào nên bi thương lắm, chỉ hàng xóm tương hỗ chúc tết rồi về nhà quây quần với con cháu bên mâm cơm".
Nhì bà cháu bà Hôn cho nhân thức ăn Tết tuy dễ chơi với nồi giết kho nhưng ấm áp bên mái ấm, con cháu.
Còn gầy Su, khi hỏi năm nay định ăn Tết như thế nào thì ốm hồn nhiên chia sẻ: "Ngày Tết con thích nhất nồi giết thịt kho của bà ngoại vì bà nấu ngon lắm, ăn là ghiền. Con mong sao Tết năm nào cũng được ở bên cha mẹ thật lâu vì chơi với con được một số ngày thì phụ vương mẹ lại lên thành phố khiến cho việc. Con ước chỉ có vậy trong thời điểm năm mới".
Mong ước ra phố đón Tết
Ngày Tết của những đứa trẻ thật dễ chơi nhưng rét mướt cực kì vì chỉ mong được sum vầy bên cha mẹ sau một năm không gặp mặt nhau phổ thông vì đi làm cho ăn xa. Bằng hữu trẻ ước quây quần bên nồi làm thịt kho của mái ấm là đủ phong lưu cho 3 ngày Tết, chứ chẳng mong yếu tố gì mập mạp.
Những đứa trẻ ấy cũng mong được cùng gia đình ra xã đón Tết để nhân thức không khí nơi thành thị như trong trí tưởng tượng của mình. Nói quanh nói quẩn năm sống nơi "ốc đảo" được ra phố trong dịp đầu năm mới sẽ giúp cho bè cánh trẻ có một cái Tết trọn vẹn hơn.
Bà Hôn bùi ngùi xem lại lịch để chuẩn bị cho cái Tết được tươm tất hơn.
Tiếp diễn men theo đoạn đường mòn tham gia sâu trong xóm Gò, chúng tôi bắt gặp mặt hai bà cháu trên chiến thuyền cùng với chú chó.
Ốm gái là nhỏ dại Nhị (tên thường gọi, 4 tuổi) đang cùng bà nội lên thuyền, sẵn sàng đi thăm ruộng bồn bồn. Bà Nguyễn Thị Bay (67 tuổi, bà nội gầy Nhì) cho nhân thức, do không còn người nào ở nhà nên đưa cháu và chú chó đồng hành ra thăm ruộng.
Giống như nhỏ tuổi Su nhà bà Hôn, nhỏ Nhị cũng chỉ sống với ông bà vì cha mẹ đi khiến ăn xa trên thành phố.
Chạm mặt người lạ, lúc đầu cháu nhỏ nhắn tỏ ra nhát gan tới khi chúng tôi hỏi thăm về việc ăn Tết cháu mới nhoẻn cười và mạnh bạo hơn. Ôm chú chó cưng, bé bỏng gái san sớt: "Mọi năm con thường ở nhà đón Tết mà không được đi đâu. Con mong đêm giao thừa ba mẹ về sớm đưa con với bạn (chú chó) đi đón giao thừa. Sang năm mới, con cũng mong phụ vương mẹ được may mắn, làm được rộng rãi tiền để dẫn con ra phố tìm thật phổ quát đồ chơi".
Bà Bay cùng cháu bên chiếc thuyền sẵn sàng ra thăm ruộng bồn bồn.
Nở thú vui hiền khô, bà Bay cho biết: "Cháu yêu chó lắm, đi đâu cũng dẫn đi, quấn quýt với nhau suốt ngày như nhị người bạn. Cha mẹ cháu đi làm cho ăn xa, mọi năm cận Tết mới về lo cho nó. Tội nghiệp lắm, thích ra thành phố chơi nhưng năm ngoái chưa đi được nên Tết này muốn được thân phụ mẹ đưa ra đó chơi".
Theo bà Bay, cuộc sống của những đứa trẻ nơi đây khá bi đát tẻ, quanh quéo năm quành lẩn quất trong nhà nên thời điểm Tết đến xuân sẽ nhà nào có trẻ con cũng nỗ lực đưa các cháu ra thị trấn chơi cho nhân thức đô thị.
Được biết, hiện cả xóm Gò có chưa tới 100 hộ dân nằm tản mạn trên vùng đất khoảng 300ha ven những con rạch nối với sông Sài Gòn. Do biệt lập với bên ngoài nên khung cảnh nơi đây khá an ninh với những con rạch, ao hồ trải dài một màu xanh ngắt của giống cây bồn bồn. Đây là loại rau tinh khiết phù hợp với vùng sông nước, được người dân trồng để kiếm thu nhập.
Con đường mòn với cây trồng mọc chen chúc nơi xóm "ốc đảo".
Người dân tong tả thu hoạch bồn bồn chuẩn bị đón Tết.
"Ở đây chỉ trông vào tấn công bắt thủy sản và trồng bồn bồn, nhưng năm nay ô nhiễm dẫn đến tôm cá thất thu, chỉ còn trông tham gia rau bồn bồn. Tuy nhiên, giá bồn bồn đang rớt xuống thấp khiến chúng tôi lo lắm", một hộ dân xóm Gòn đang thu hoạch bồn bồn chia sẻ.
Ngày Tết, không khí ở xóm Gò vẫn âm thầm như ngày thường. Nhịp sống của cư dân nơi đây quá chừng đơn giản. Cả gia đình đón Tết bên nồi giết mổ kho, láng giềng hỗ tương chúc tụng nhau ly rượu cũng đủ ấm áp thời điểm đầu năm. Cộng đồng trẻ thơ ngây vui đùa trước sân nhà, quây quần cùng ông bà, phụ thân mẹ, cũng vơi đi phần nào sự thiệt hại khi đón Tết trên "ốc đảo" độc nhất vô nhị Sài Gòn.
Có thể bạn quan tâm: máy bơm công nghiệp