(Xây dựng) - Hùng Kê quyền là bài quyền mô phỏng các thế đánh của gà chọi, một trong 10 bài danh võ được Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Việt Nam chọn qua các kỳ hội nghị chuyên môn toàn quốc.
Võ sư Ngô Bông - truyền nhân Hùng Kê quyền đang thi triển công sức Hùng Kê quyền.
Nguyên nhân
Tương truyền, bài quyền này do Đông Định Vương Nguyễn Lữ - người em út trong hàng ngũ Tây Sơn Tam Kiệt (Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ) - sáng phát hành để nghĩa binh rèn tập trong thời kỳ cất binh. Theo sách Võ nhân Bình Định của Quách Tấn - Quách Giao: "Nguyễn Lữ vốn người mảnh dẻ, tính tình hiền đức hòa, ưa thanh tịnh. Khác với nhị anh, ông theo học văn đa dạng hơn võ. Đương nhiên, ông cũng đã học hết các môn võ và chuyên đề môn miên quyền”. Nguyễn Lữ được giáo viên Hiến - tức Trương Văn Hiến, một bậc trượng phu văn võ song toàn, trong khoảng xứ Nghệ An phiêu lưu vào đất An Thái, nay thuộc thị trấn Nhơn Phúc, quận An Nhơn, Bình Định chân truyền cho môn này.
Theo yêu cầu của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn lúc bấy giờ, phải làm sao trong thời gian ngắn tập huấn cho các nghĩa quân Tây Sơn am tường võ nghệ theo phương châm “Yếu có thể tiến công mạnh, thấp có thể tấn công cao, bé có thể đánh lớn, ít có thể tấn công phổ thông”. Và đòi hỏi bức thiết đó đã khiến cho Nguyễn Lữ chẳng thể lạnh lùng.
Chuyện kể rằng, khi 3 đồng đội nhà Tây Sơn bí mật chiêu mộ nhân vật hào kiệt, một lần nọ lúc xem 2 chú gà chọi nhau tham gia dịp Tết, trong đó có một con nhỏ hơn kẻ địch nhưng nhân thức ứng dụng yếu thế “bé con” của bản thân mình để triệt hạ kẻ địch. Bằng thiên tính võ thuật của mình, Nguyễn Lữ đã thị sát, nghiền ngẫm, phân tích lối đá ồ ạt tấn công của con gà lớn với phương pháp chống đỡ của con gà nhỏ, vốn hay quỵ luỵ, xỏ vỉa, lặn hụp, lánh né để thừa cơ phản công. Sau cùng ông đã gạn lọc, sáng tạo ra bài quyền mang tên Hùng Kê quyền.
Ngay sau khi ra đời, Hùng Kê quyền tức thời được các nghĩa binh Tây Sơn tập tành và vận dụng rộng rãi bởi tính hiệu quả của nó. Sự lợi hại của Hùng Kê quyền đã được các hero tuấn kiệt trong giới võ lâm đương thời nể phục. Tục truyền, một võ sư Thiếu Lâm muốn ẩn chứng uy lực của Hùng kê quyền đã tậu đến Tiên sư bài quyền này khích bác: Đến như hổ báo kia đã hùng chưa mà kê dám xưng hùng?
Khi ấy Nguyễn Nhạc vốn đang chiêu hiền khô đãi sĩ, trong nhà có rất nhiều nhân kiệt, không muốn mất hòa khí đang gây dựng nên bảo em (Nguyễn Lữ) cố ý lánh né, nhưng vị võ sư nọ vẫn nhất định muốn so tài. Cùng bất đắc dĩ, cuối cùng Nguyễn Lữ đành nhận lời giao đấu. Tham gia trận, trường quyền của vị võ sư như giông bão liên hồi phủ xuống nhưng Nguyễn Lữ vẫn cứ thong thả xuyên qua xuyên lại vội vã trước một con gà lớn hung hãn nhưng chậm rãi chạp. Suốt 1 canh giờ, quyền của vị võ sư không đụng được vào áo của Nguyễn Lữ. Vào khoảnh khắc khi đối phương lộ sơ hở, Nguyễn Lữ, với một chiêu độc nhất, đã làm cho kẻ địch vấp ngã. Đến lúc đó, kẻ thách đấu mới hoàn toàn tâm phục, khẩu phục…
Uy lực của Hùng Kê quyền
Người có công lớn trong việc làm cho bài Hùng Kê quyền không bị mai một và được PR phổ thông cho tới ngày nay là võ sư Ngô Bông (mất năm 2011, ở thôn Điền Chánh, phường Nghĩa Điền, thị xã Tư Nghĩa, thức giấc Quảng Ngãi).
Năm 1989, võ sư Ngô Bông chấp hành bài quyền Hùng Kê tại một giải đấu quốc gia và đạt giải cao. Tới năm 1993, tại Đại hội võ thuật của Liên đoàn Võ thuật cổ xưa vietnam, đã hợp nhất lấy bài Hùng Kê quyền đưa tham gia chuỗi hệ thống thi đấu bắt buộc ở nội dung thao diễn và võ sư Ngô Bông chịu trách nhiệm truyền dạy, hướng dẫn bài quyền này…
Theo võ sư Ngô Bông: "Các đòn tiến công của bài quyền Hùng Kê cực kỳ chính xác và biến ảo. Cái thần thái của bài quyền là dùng sức mạnh của thủy để tiến công kẻ thù. Nước mà chảy là mạnh lắm và không thể nào lánh né cho khỏi. Các đòn tiến công của bài quyền Hùng Kê cũng vậy. Nó tiến công vây tứ phía, dùng ba tới bốn mũi giáp công chỉ nhằm tiến công vào một điểm, tiến công trong khoảng dưới thấp lên cao, từ trên cao phủ đầu xuống thấp…".
Võ sư Tấn Vương (môn phái Thiếu Lâm Tây Sơn) đang biểu diễn đòn thế trong Hùng Kê quyền.
Hơn hết, bài quyền Hùng Kê rất tiêu biểu cho người vietnam với các đức tính sau: Con kê (gà) có dáng đi đẹp, đôi chân có cựa sắc bén biểu lộ cho tướng võ, trên đầu lại có mào như tướng văn. Thấy kẻ thù dù hoành tráng nhưng không sợ hãi đó là đức dũng, trong lúc đương đầu luôn uyển chuyển, biến ảo đó là đức trí, khi gặp gỡ mồi (thức uống) không ăn ngay mà gọi bầy đàn cùng đến là đức nhân. Bên cạnh cái dụng ý trong bài thiệu đã lồng chứa đa số then chốt của nền võ trận vn, nó mang một nguyên tắc khoa học ở võ thuật, nghệ thuật đương đầu mà nhà Tây Sơn đã có công sáng tạo dựa trên nguyên lý: Thấp có thể tranh cao; bé xíu có thể tiến công lớn; yếu có thể tấn công mạnh; gần có thể đánh xa mà vẫn có thể chiến thắng được địch thủ…
Câu thiệu mở màn bài quyền vẽ ra hình ảnh 2 chú gà mở màn bước vào cuộc chiến bằng cách thức rướn chân, giương cổ lỗ, xừng lông, trợn mắt nhìn thẳng vào mặt nhau biểu lộ ý thức dồn vào một chỗ cao độ và phấn đấu trong tranh đấu:
Lưỡng kê giao thủ thủy tranh hùng (Nhị con gà chọi nhau để tranh hùng).
Tiếp đến cả 2 cùng bay song phi đá thẳng 2 chân vào đối thủ, với nguyên lý tấn công giành quyền chủ động ngay trong khoảng đầu:
Song túc tề phi trảo thượng xung (Nhì chân cùng bay, móng chân đâm hất lên)
Sau khi phóng đòn trên cao, cả 2 hạ xuống trụ bộ thủ thế. Trong động tác này, người võ sĩ không chỉ sử dụng thủ pháp để đỡ, gạt, tránh né đòn của đối phương, mà còn sử dụng cả 10 ngón tay như “cây thương quà” để phòng thủ nhưng tiềm ẩn tiến công tình địch:
Trấn ải kim thương như bạch hổ (Trấn biên ải, cây thương vàng như cọp trắng).
Đôi tay không chỉ giữ thăng bằng cho cơ thể, mà còn để gạt, đỡ, chống trả và để chém, chặt, xỉa, tiến công địch thủ:
Thủ quan ngân kiếm tợ thanh long (Giữ quan ải, lưỡi kiếm bạc tựa rồng xanh).
Đây là một đòn cực kỳ lợi hại vận dụng trong khoảng thế đánh của gà chọi, thường dùng đòn đá móc yết hầu kẻ thù:
Xuyên cung độc tiễn tàng ư trác (Mũi tên độc đâm vào hầu được cất giấu trong khoảng mỏ gà).
Áp dụng thế của gà chọi, vừa lánh né những đòn hiểm cường bạo, mãnh liệt của kẻ địch một cách lanh lẹ, uyển chuyển; vừa đi lại linh động. Cho đến khi tình địch thấm mệt, thì mới ra đòn phản công và tiến công tham gia những chỗ yếu điểm, để hạ đối thủ:
Hồi thủ đơn câu thủ tự hung (Quay đầu móc đâm tham gia ngực kẻ thù).
Vận dụng thế này, người võ sĩ rất chú trọng khi tập tành thân pháp, bộ pháp, thủ pháp, cước pháp để có thể chạy nhanh, khiêu vũ xa, chen lách, né tránh… khiến cho tình địch hao phí sức lực và sau cùng là tấn công hủy hoại:
Khiêu, tẩu, dượt, trầm, thiên sở tứ (Chạy, khiêu vũ lên, luồn, hụp xuống là thế trời cho).
Liên hiệp của bài thiệu Hùng Kê quyền cũng chính là một trong những ý kiến then chốt của võ Tây Sơn. ngừng thi côngĐây là quan niệm về cứng - mềm, mạnh - yếu; trong nhu có cương, trong cương có nhu và nhu - cương phối hợp. Đó cũng chính là bài học lấy ít địch phổ biến, lấy yếu thắng mạnh mà ông phụ thân ta trong khoảng nghìn xưa đã đúc kết, ứng dụng.
Nhu, cương, cường, nhược, tận kỳ trung (Mềm, cứng, mạnh, yếu, số đông đều trong bài quyền này).
Nhân năm Đinh Dậu, đôi dòng về Hùng Kê quyền - tuyệt kỹ Võ Gà.
Xem thêm: máy bơm công nghiệp
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét