Sản lượng vượt nhu nhà xí thụ nội địa nhưng giải pháp xuất khẩu lại không thể thi hành được bởi ximăng vietnam đang chịu có hại trong cuộc cạnh tranh về giá khiến các nhà đóng chai trong nước loay hoay chưa mua ra lối thoát.
Người lao động bốc xếp ximăng xuất khẩu tại Cảng Thị Nại. (Ảnh: Viết Ý/TTXVN)
Sau khi Nghị định số 100/2016/NĐ-CP quy định cụ thể và hướng dẫn thi hành một số vấn đề của Luật sửa đổi, bổ sung vài nhân tố của Luật Thuế trị giá ngày càng tăng, Luật Thuế tiêu thụ khác biệt và Luật Điều hành thuế và Nghị định số 122/2016/NĐ-CP về Biểu thuế xuất khẩu, biểu thuế du nhập ưu đãi, danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn thích hợp, thuế nhập cảng ngoài hạn ngạch quan thuế lần lượt có hiệu lực trong khoảng 1/7 và 1/9/2017 thì xuất khẩu ximăng thực sự gặp gỡ khó.
Theo các luật pháp tại 2 Nghị định này thì sản phẩm xuất khẩu là hàng hóa được đóng gói trong khoảng khoáng sản khoáng sản, cộng với chi phí năng lượng choán từ 51% tầm giá đóng gói sản phẩm trở lên sẽ được xếp vào đối tượng không được khấu trừ thuế Gía trị ngày càng tăng đầu tham gia. Áp theo quy định này, các vật phẩm ximăng xuất khẩu sẽ bị áp mức thuế suất 5%. Điều này có thể làm cho giảm sức cạnh tranh của ximăng vn.
Ông Trằn Việt Thắng - Tổng Giám đốc Tổng công ti ximăng vn (Vicem) kiếm được xét, liên tiếp trong mấy năm trở lại đây, xuất khẩu ximăng sụt giảm không chỉ về khối lượng mà còn cả về giá xuất khẩu. Năm 2014, giá xuất khẩu FOB clinker dao động 38-40 đô la/tấn, ximăng tham gia khoảng 55 đô la/tấn và tiếp tục lao dốc trong các năm kế tiếp.
Từ giữa năm 2016, giá xuất khẩu sản phẩm ximăng tiếp diễn giảm khoảng 10 USD/tấn so với cuối năm 2015. Hiện giá xuất khẩu FOB clinker nao núng khoảng 30 đô la/tấn, giảm 20-25% so với năm 2014.
Dường như đó, nếu tính toán theo quy định mới thì chi phí xuất khẩu có thể tăng lên 4,5 đô la Mỹ cho một tấn clinker (theo giá FOB bình quân 30 đô la Mỹ/tấn) và tăng 7,5 đô la/tấn ximăng (tính theo giá FOB bình quân 50 đô la Mỹ/tấn). Với tầm giá này thì ximăng vn không thể cạnh tranh nếu như xuất khẩu.
Một vài doanh nghiệp cũng đưa ra tính toán, trong năm 2016, lĩnh vực ximăng xuất khẩu khoảng 15 triệu tấn item, bao gồm cả ximăng và clinker với tổng chi phí tăng khoảng 82,7 triệu đô la Mỹ.
Ước tính giá trị xuất khẩu thu về 556 triệu USD. Với mức thuế suất 5% thì Nhà nước sẽ nhận được 27,8 triệu đô la, thấp hơn đa dạng so với mức chi phí mà các đơn vị phải dành.
Tiến sỹ Nguyễn Quang Cung - Chủ toạ Hiệp hội ximăng Việt Nam nghĩ là, chủ trương của Chính phủ theo Quyết định 1469/QÐ-TTg đến năm 2030, ximăng và clinker vn cần xuất khẩu trong khoảng 20% đến 30% tổng công suất mỗi năm nhưng việc tăng chi phí xuất khẩu lại làm giảm sức cạnh tranh của sản phẩm này.
Như vậy, sức ép lực xuất khẩu sẽ dội ngược trở lại tiêu thụ trong nước và phổ biến công ty ximăng sẽ phải dứt đóng gói hoặc vỡ nợ có thể xảy ra. Khi đó, cả nhị mục đích là tiết kiệm tài nguyên khoáng sản trong ximăng xuất khẩu và tăng thu ngân sách đều không đạt được - ông Cung phân tách.
Năm 2016, tổng công suất thiết kế các dây chuyền đóng chai ximăng của vietnam đạt 88 triệu tấn và tiêu thụ ở mức 75 triệu tấn. Tổng công suất thiết kế của vietnam tới hết năm 2020 là 93-95 triệu tấn và có thể đạt 130 triệu tấn vào năm 2030. Thế nhưng, đến hết năm 2018 tiếp diễn có thêm 20 triệu tấn ximăng cung ra thị trường đưa nguồn cung sản lượng tới hết năm 2020 đạt con số 108 triệu tấn.
Với đà phát triển được xem là khả quan như bây giờ thì lượng ximăng tiêu thụ mỗi năm cũng chỉ tăng được trong khoảng 4%-6%, tính cả xuất khẩu - tương đương mức tăng 3-4,5 triệu tấn/năm. Tương tự, đến năm 2020, mức tiêu thụ dự báo cũng chỉ đạt trong khoảng 78-93 triệu tấn và ngành ximăng vẫn thừa 15 triệu tấn so với công suất thiết kế.
Thị trường tiêu thụ ximăng trong nước vẫn tiếp diễn theo quy luật “thừa Bắc thiếu Nam.” Hàng năm, tiêu thụ ximăng tại phía Nam choán khoảng 42% thị phần nội địa, tương đương 25 triệu tấn nhưng công suất của các nhà máy và trạm nghiền tại khu vực này chỉ vào khoảng 15 triệu tấn. Thế nên, việc tấn công thuế xuất khẩu sẽ không gây vô ích cho các doanh nghiệp phía Nam vì chủ công là tiêu thụ trong nước. Hình như đó, áp lực được dự báo sẽ dồn gánh nặng lên các công ty chế biến ximăng phía Bắc và miền Trung kể từ năm 2017 - các chuyên gia cảnh báo.
Bình chọn về tiềm năng xuất khẩu, ông Cung cho hay, vietnam chẳng thể khó khăn với China, Thái Lan hay ngay như Nhật Bản - một đất nước mới gia nhập hoạt động mua bán xuất khẩu ximăng. Trung Quốc hiện đạt tổng công suất kiến tạo 2,5 tỷ tấn và trong khoảng năm 2014 họ đã dư thừa đến 700 triệu tấn ximăng.
Riêng con số dư thừa này đã gấp 10 lần tổng công suất kiến tạo của vietnam. Năm 2015, nước hàng xóm này vẫn dư thừa khoảng 600 triệu tấn ximăng, gấp 7,5 lần tổng công suất kiến tạo của vn.
Để khắc phục sản lượng dư thừa này, China đã tăng nhanh chế độ xuất khẩu giá rẻ. Đây cũng là một trong những duyên do có ảnh hưởng khỏe khoắn tới thị phần trên phiên bản đồ xuất khẩu ximăng và làm cho thị trường xuất hàng của vn bị thu nhỏ.
Ngoài Trung Quốc, vn còn phải khó khăn với Ấn Độ và Thái Lan. Nhưng hiện sản lượng xuất khẩu ximăng của vn sụt giảm rõ rệt, năm 2014 là 20 triệu tấn - đứng nhất nhị nhân loại nhưng tới năm 2015 chỉ còn 16,2 triệu tấn và năm 2016 là 15 triệu tấn.
Cùng đó, vài nước trong ASEAN hiện đang tiếp tục đầu tư phát hành ximăng. Đơn cử như trước đây Indonesia là nước nhập cảng phổ thông ximăng, clinker của vietnam nhưng nay đã vươn lên xuất khẩu mặt hàng này và dự kiến từ năm 2017 sẽ xuất khẩu trên 3 triệu tấn mỗi năm.
Bức chụp toàn cảnh về hoạt động đóng chai của ximăng đang rơi tham gia gam màu xám. Theo ông Cung, Hiệp hội đang cùng với công ty tậu và vận dụng các giải pháp để giảm tỷ lệ sử dụng khoáng sản khoáng sản trên đầu tấn ximăng để nâng cao năng lực cạnh tranh, giảm giá thành và tăng đóng góp cho ngân sách nhà nước.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp hoạt động trong ngành nghề này vẫn đang trông mong được “giãn” thời hạn ứng dụng các pháp luật mới có ảnh hưởng trực tiếp đến xuất khẩu ximăng.
Xem nhiều hơn: bơm công nghiệp giá rẻ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét