Tổng thống 'tỷ năm' của Gambia mang ôtô đi lưu vong

Ngoài nghi hoặc vét sạch ngân khố nhà nước, nhà lãnh đạo lâu năm Yahya Jammeh rời khỏi nước có điều kiện kinh tế eo hẹp Tây Phi cùng phổ quát xe hơi siêu sang và các món hàng xa xỉ, bị lên án là "kẻ trộm".

21/1, đêm sau cuối trước khi khởi đầu hành trình lưu vong, ông Yahya Jammeh tới sân bay trên chiếc Rolls-Royce nhiều người biết đến của chính mình. Cùng đoàn xe hộ vệ, chiếc xe chở nhà chỉ huy lâu năm của Gambia lướt qua những con đường rộng ở thủ đô Banjul.

Điều ít nào ngờ là sau đó chiếc Rolls-Royce cũng đi "lưu vong" cùng chủ nhân của nó. Chiếc xe, với phần tựa đầu (trên ghế ngồi) thêu dòng chữ “Ngài Sheikh Giáo sư Alhaji Tấn sĩ Yahya A. J. J. Jammeh”, được đưa tham gia một tàu bay chở hàng cất cánh trong tối hôm đó.

Cựu Tổng thống Yahya Jammeh bước lên máy bay rời khỏi Gambia tối 21/1. Ảnh: Reuters.

'Ông ta là một tên trộm'

Theo một nhân viên sân bay và một nhà ngoại giao nắm rõ tình hình Gambia, ngoài chiếc xe trên, ông Jammeh còn mang theo một chiếc Rolls-Royce thứ nhị, một chiếc Mercedes-Benz, một vài mẫu xe khác và phổ quát món hàng xa xỉ.

Cả hai đều chối từ cho nhân thức tính danh vì sự bất ổn hiện nay ở Gambia. Trước khi lưu vong, ông Jammeh đã chỉ huy Gambia trong 22 năm và không đồng ý từ bỏ chức vị sau thất bại trước thương buôn Adama Barrow trong cuộc bầu cử bằng bi ve hồi tháng trước.

Nhà ngoại giao giấu tên nói trên cho nhân thức ông Jammeh đã cố rút tiền từ ngân hàng trung ương của Gambia trong các tuần cách đây không lâu nhưng bị thoái thác truy hỏi cập. Nhì tuần trước, ông cho chuyển 22 chiếc xe tới Mauritania.

Video Bầu cử tổng thống bằng bi ve ở Gambia Theo truyền thống có từ thập niên 1960, cư dân Gambia bỏ bi ve tham gia áo quan có dán ảnh người tìm việc mà bản thân mình chọn. Số bi ve sau đó sẽ được cho ra khay có 200-500 lỗ để kiểm đếm.

Hình như đó, nhân viên phi trường cho nhân thức vẫn còn 10 chiếc xe và hàng hóa đang chờ để được chuyển tham gia một tàu bay chở hàng khác, nhưng chưa rõ khi nào phi cơ này sẽ cất cánh.

Một số dân cư thủ đô Gambia cho biết họ cảm thấy bị xúc phạm khi ông Jammeh được phép rời khỏi tổ quốc với phổ thông món đồ có trị giá.

Chị Fatima Fanny Ceesay, 24 tuổi, một thợ may, cho nhân thức bất kỳ thứ gì mà ông Jammeh bỏ lại sau khi ông rời giang sơn phải bị trưng thu, kể cả khi những món hàng này là nhân tố kiện để ông ra đi theo ký hợp đồng.

“Yahya Jammeh lên cầm quyền với nhị bàn trắng tay", chị Ceesay nói. “Mọi thứ ông ta có được đều là ăn cắp từ người dân Gambia. Họ không nên để ông ta cầm đi bất cứ thứ gì trừ bộ quần áo trên người. Ông ta là một tên trộm".

Người gieo rắc nỗi sợ

Ông Jammeh lên nắm quyền tại Gambia sau cuộc đảo chính quân sự năm 1994. Theo New York Times, trong phổ thông năm, nhà chỉ đạo này đã cho bắt giam các tình địch chính trị và nhà báo, săn lùng những người được cho là phù thủy. Ông gieo rắc "nỗi sốt ruột khủng khiếp" đến mức những người đã bỏ trốn đến Senegal vẫn lo âu ông cho điệp báo theo dõi họ.

Gambia chìm trong căng thẳng trong khoảng khi ông Jammeh thua trong cuộc bầu cử mà lúc đầu ông kiếm được thua nhưng một vài ngày sau lại tuyên bố bác bỏ bỏ kết quả. Khước từ chuyển giao quyền lực, ông thề sẽ sử dụng quân đội để kiểm soát an ninh chức tổng thống của chính mình.

Ông Jammeh (áo trắng) tuyên bố nhận thua ngay sau hôm bầu cử hồi đầu 04 tuần 12 nhưng sau đó rút lại tuyên bố và không đồng ý chuyển giao quyền lực. Ảnh: AP.

Sự việc khiến các nước Tây Phi xây dựng cấu kết quân sự tiến tham gia Gambia. Song song, chỉ huy các non sông hàng xóm bay sang thương lượng với ông Jammeh. Tham gia tối thứ bảy tuần trước, ông Jammeh lên phi cơ, đồng hành là tổng thống của Guinea.

Phổ quát nguồn tin chắc chắn vị cựu tổng thống từng tuyên bố chỉ huy Gambia trong "một tỷ năm" hiện sống lưu vong ở Guinea Xích đạo. Hôm 23/1, các thành viên đảng đối nghịch tại nước này lên tiếng phản đối chính phủ "chứa chấp" ông Jammeh.

“Ông Jammeh là người nguy nan. Ông ta làm thịt chết các thành viên đối lập, ông ta ăn trộm của cải của tổ quốc và người dân", Andres Esono Ondo, thây mặt phe đối nghịch tại Gambia, lên án. "Chúng ta đã có sẵn một nhà độc tài ngồi ở ghế tổng thống. Chúng ta không cần thêm một người như thế nữa".

Tân tổng thống phải lưu vong

Tân Tổng thống Barrow đã tuyên thệ nhậm chức hôm 19/1 tại Đại sứ quán Gambia ở thủ đô Dakar của Senegal nhưng vẫn chưa về nước. Ông đang ở cùng mái nhà và các trợ lý trong căn nhà của ông tại một khu thị trấn cao cấp ở Dakar, lựa chọn những cái tên cho nội các mới.

Hôm 23/1, liên quân các nước Tây Phi dồn vào một chỗ tại trụ sở chính phủ Gambia để bảo đảm bình yên cho sự đi về của ông Barrow. Họ không vấp phải kháng cự nào.

Tân Tổng thống Adama Barrow tuyên thệ nhậm chức tại Đại sứ quán Gambia ở thủ đô Dakar của Senegal hôm 19/1. Ảnh: Reuters.

Phổ biến người Gambia vượt biên tới Senegal, đất nước tiếp giáp cả 3 phía của Gambia, đã hồi hương và kì vọng vị tân tổng thống. Các quan chức Liên Phù hợp Quốc run sợ rằng dòng người hối hả rời bỏ giang sơn này sẽ phát triển một cuộc khủng hoảng nhân đạo ví như trạng thái thất vọng kéo dài.

Khi ông Jammeh ra đi, Liên Phù hợp Quốc, Liên hiệp châu Phi và Đồng đội Kinh tế các nước Tây Phi ban hành một tuyên bố thông thường nói rằng họ chắc chắn sẽ ngăn chặn việc cựu tổng thống, mái ấm và những người thủy chung với ông choán đoạt của nả.

Ông Barrow cho rằng tuyên bố trên không mang tính buộc ràng trong khi phổ biến nhà ngoại giao phương Tây nói ngôn từ chú ý của tuyên bố không loại bỏ các hành động chống lại ông Jammeh. Ông Barrow cho biết ông sẽ kiến tạo một ủy ban sự thực và hòa giải để lưu ý các kết tội về hành vi sai lạc của ông Jammeh trong thời điểm lãnh đạo.

Chỉ đạo 'tỷ năm' Gambia lưu vong, ngân khố trống trơn tuột Tân tổng thống Adama Barrow cho biết ngân khố nhà nước rất nhiều trống rỗng sau khi cựu Tổng thống Yahya Jammeh rời khỏi nước nhà, làm Gambia lâm vào "hiểm họa tài chính".

Dân Gambia ăn mừng 'tổng thống tỷ năm' bị lật đổ Đương kim tổng thống Yahya Jammeh, người từng tuyên bố sẽ chỉ huy Gambia trong "một tỷ năm", vừa thua cuộc trong cuộc bầu cử diễn ra hôm 1/12.

Triều Trinh - Đông Phong (theo NYT)

tổng thống Gambia lưu vong tổng thống Yahya Jammeh tổng thống Gambia trộm cắp lãnh đạo Gambia bỏ trốn

Có thể bạn quan tâm: tin tổng hợp